top of page

Prokremlowskie media wykorzystują sprawę Nawalnego do podważenia polskiej polityki zagranicznej

W lutym 2021 roku sprawa Aleksieja Nawalnego była głównym tematem poruszanym w przeanalizowanych przez DebunkEU.org mediach. W prokremlowskiej sfery informacyjnej Polska została przedstawiona jako państwo rusofobiczne i ponoszące porażkę w stosunkach zagranicznych nie tylko z Rosją czy Białorusią, ale także z USA i NATO. Aktywność dezinformacyjna polskojęzycznych mediów i grup na Facebooku objęła również krajową politykę zdrowotną związaną z COVID-19, przede wszystkim obowiązek noszenia maseczki i odbywania kwarantanny.


W analizowanym okresie eksperci Debunk.org zidentyfikowali 835 artykułów zawierających dezinformację i 43 zawierających misinformację na temat Polski. W porównaniu z poprzednim analizowanym okresem stanowiło to wzrost o ok. 95% ogólnej liczby przypadków odnotowanych w ciągu miesiąca. Jest to bezpośredni wynik usprawnienia procesu selekcjonowania treści przez DebunkEU.org: od stycznia do analizy zostały włączone problematyczne informacje w języku rosyjskim, a w lutym eksperci DebunkEU.org rozpoczęli analizę szkodliwych treści w grupach i na stronach na portalu Facebook. Dzięki tym działaniom zauważono większą dywersyfikację środków przekazu.

Obecność polskich dyplomatów w trakcie procesu Aleksieja Nawalnego wywołała pierwszy wzrost treści dezinformacyjnych, w ramach których Polskę oskarżono o ingerencję w wewnętrzne sprawy Rosji. Sytuacja uległa zaostrzeniu po decyzji Rosji o wydaleniu polskich dyplomatów oraz symetrycznych działań podjętych przez Polskę. Do rozpowszechnienia negatywnego przekazu wykorzystano wypowiedzi polskich polityków, m.in. prezydenta, który wezwał w wywiadzie do zwiększenia sankcji nałożonych na Rosję. Prokremlowskie media wykorzystały to jako okazję do ogłoszenia, że Polska stara się dyktować Rosji warunki i ingeruje w jej sprawy wewnętrzne. Działania polskich dyplomatów zostały uznane za nielegalne, a reakcję Polski przedstawiono jako przejaw jej rusofobii.

W analizowanym okresie kontynuowano także narrację przedstawiającą Polskę jako wasala NATO, UE i USA (107 artykułów), co wpisuje się w stały trend strategii dezinformacyjnych Kremla. W lutym przekaz ten był wykorzystywany głównie w kontekście gazociągu Nord Stream 2. Według wrogich mediów Polska irracjonalnie kwestionuje przydatność ważnych projektów infrastrukturalnych. Ponadto Warszawa została oskarżona o próbę pisanie historii na nowo, z powodu odrzucenia wersji „wyzwoleniu” Polski przez Armię Czerwoną. Narracja ta była rozpowszechniana w związku z rocznicami wydarzeń z II wojny światowej.

Narracje według potencjalnego zasięgu, luty 2021 r.
Narracje według potencjalnego zasięgu, luty 2021 r.

Wzrost liczby artykułów przedstawiających Polskę jako państwo rusofobiczne, prowadzące antyrosyjską i niewłaściwą politykę zagraniczną przełożył się na znaczący zasięg w grupie odbiorców - ok. 276 mln potencjalnych kontaktów. Liczba ta stoi w wyraźnym kontraście do szkodliwych komunikatów dotyczących COVID-19, które docierały do stosunkowo niewielkiej grupy kontaktowej, co wskazuje na niską efektywność komunikatów w tej narracji.

Udział źródeł medialnych, luty 2021 r.
Udział źródeł medialnych, luty 2021 r.

Z analizy wynika, że treści zawierające dezinformację i misinformację stanowiły 32% ogólnego przepływu informacji w Polsce. Dezinformacja dotycząca Polski były w większości rozpowszechniane przez finansowane przez Kreml serwisy informacyjne, takie jak Ria.ru, News-Front.info, Sputnik (portale publikujące w języku rosyjskim i polskim). Według ekspertów Debunk.org szkodliwe materiały miały łącznie potencjalnie zasięg 425 mln odbiorców.

bottom of page